Gebelik zehirlenmesi nedir ve belirtileri nelerdir?

Gebelik zehirlenmesi çok ciddi bir hastalık olup anne ve bebeğin ölümü ile sonuçlanabilmektedir. Halk dilinde gebelik zehirlenmesi denilen hastalığın tıp ilminde ismi Preklampsi denilmektedir.

Gebelik zehirlenmesi (Preeklampsi)  nedir?
Gebe kadınlarda yüksek tansiyon ve idrar yolu ile çok fazla  protein atılması olayına gebelik zehirlenmesi denir. Gebelik zehirlenmesinde yüksek tansiyona ilave olarak yüz, el ve ayaklarda şişlikler olur. Genelde hamileliğin 20. haftasında tansiyonun 140/90 mmHg sınırının üzerine çıkmasıyla ve idrardan çok miktarda protein atılmasıyla ortaya çıkmaktadır. Bu zamanda hamile kadınlarda ödem olmaya başlar.

Gebelik Zehirlemesi Nasıl ve Neden oluşur ?

Gebelik zehirlenmesine neden olan temel sebep, Rahim yatağını tamamen örten ince kıvrık arterlerin baskı sonucu daralmasıyla plasentanın bebeği besleyememesinden kaynaklanmaktadır. Gebeliklerde tansiyon normal seyrederken gebeliğin 20. haftasından sonra tansiyon yükselir. Yüksek tansiyona bağlı olarak ödem oluşumu ve idrardan çok miktarda protein atılması ile gebelik zehirlemesi (Preeklampsi) oluşur. Gebelik zehirlemesiyle beraber sara nöbeti eşlik ederse buna eklampsi denir.

Gebelik zehirlenmesi (Preeklampsi) hangi durumlarda sık görülür?

İlk kez olan hamileliklerde

Yaşa bağlı olarak oluşan gebeliklerde. Yani 18 yaş altı ve 35 yaş üstü oluşan gebeliklerde

İkiz olan gebeliklerde

Bir önceki gebeliklerde yüksek tansiyonu olan anneler

Gebe olan kadınlarda gebelik şekeri ve gizli şekeri olanlarda

Gebelik öncesinde kronik böbrek yetmezliği olan anne adaylarında

Otoimmün hastalığı olup da gebe olanlarda

Bebelerde su toplamsı olan hamileliklerde

Gebelik zehirlenmesinin (Preeklampsi) belirtileri nelerdir ?

Gebe kadında yüksek tansiyon oluşması

İdrardan çok miktarda protein atılması

Gebelikte ödem oluşması gibi belirtileri vardır.

Gebelik sürecinde kadının fazla kilo alması durumunda ödem ve yüksek tansiyon gelişir. Bu zaman vücut fazla su tutmaktadır. damar yolunun bozulmasıyla damar içinde bulunan sıvı damarın dışına kaçmaktadır. Gebelik zehirlemesindeki ödem ile hamileliğin son aylarında ayak ve ellerde oluşan şişliklerle karıştırılmaması gerekir. Gebelik zehirlemesinde diz ile bilek arasındaki bölgeye parmakla bastırılınca iz oluşur  buna neden olan ödemdir.

gebelik sürecinde daima tansiyon ve kilo alımı ölçülüp kaydedilmesi gerekir. Bu ölçüm takipler ile gebelik zehirlenmesi takip edilmesi ve kontrol altına alınmasına yardımcı olacaktır.

Gebe bir kadında idrarından fazla protein atılıyorsa, tansiyonu 160/100 mmHg olmuşsa, günlük idrar çıkışı azalmışsa, midede şiddetli ağrılar oluşuyorsa, görmede bozulma varsa ve kanda bulunan trombosit miktarı azalmışsa yüksek gebelik zehirlemesinin geliştiğinin bulgularıdır. Bu gebelik zehirlemesine sara nöbetleri de eşlik etmişse beyinde ödem oluşumu başlamış demektir. Ve artık sara nöbetler başlayacaktır.

Hafif olan gebelik zehirlemelerinde anne ve bebek doktor kontrolünde yakın takibe alınır. Kan değerleri takip edilir ve yüksek tansiyon düşürülmeye çalışılır. Doktor bebeğin dış ortama hazır olabileceğine ve yaşayabileceğine kanaat getirirse ve belirtiler çok ağırlaşmaya başlayınca doğum geciktirilmeden yapılır. Çünkü bu hastalığın tek çaresi ve tedavisi doğumdur. Yani bebeğin annenin karnından çıkartılmasıdır. Gebe kadınlarda ağır gebelik zehirlenmesi ve eklampsi oluşmaması için gebe kadına magnezyum tedavisi uygulanır. Doğum olduktan sonrada anne yoğun bakıma yatırılır ve burada da ciddi takibe alınır.

Hafif gebelik zehirlenmelerinin tedavisi genelde mümkün olabilirken ağır gebelik zehirlenmesi ve eklampsi çok ciddi bir sorun olup anne ve bebeğin hayatına mal olabilir. Oluşan gebeliklerin % 6 sında gebelik zehirlenmesi görülmektedir.

Gebelik zehirlenmesinin habercisi olan bulgular nelerdir?

Aniden oluşan kilo artışları

gebelik sırasında parmağa yüzüğün dar gelmesi

Yüz kısmında oluşan ödem ve şişlikler

Sürekli halsizlik

Unutkanlık

Bilinç bulanıklığı oluşması

Anne karnında bebeğin hareketinin azalması

Karında oluşan ağrılar

Aniden oluşan görme bozukluğu

Oluşan bulantı ve kusmalar

Gün geçtikçe idrar az çıkmalar